Czym jest wentylacja grawitacyjna?
To naturalny sposób wymiany powietrza w budynku- bez wentylatorów, ani zasilania elektrycznego. Działa dzięki różnicy temperatur i ciśnień: ciepłe powietrze unosi się ku górze i uchodzi przez przewody kominowe, a zimne wpływa przez nawiewniki lub nieszczelności okien.
Jakie są jej największe zalety?
- Zero prądu – działa samoczynnie, bez wentylatorów.
- Cisza i brak obsługi – żadnych hałasów, drgań ani serwisowania.
- Niskie koszty inwestycji – wystarczą piony kominowe i nawiewniki.
Idealna do domów jednorodzinnych i małych budynków, gdzie liczy się prostota i ekonomia.
A jakie są jej wady i ograniczenia?
- Zależność od pogody – działa dobrze zimą, ale słabo w upały; przy małej różnicy temperatur może nawet wystąpić „odwrotny ciąg”.
- Brak regulacji – nie da się precyzyjnie kontrolować ilości świeżego powietrza ani jego parametrów.
- Straty ciepła – zimne powietrze wchodzi, ciepłe ucieka — nawet 30–40% strat energii w budynku.
- Wymagania konstrukcyjne – działa tylko przy dobrze zaprojektowanych kanałach i nawiewnikach; w wysokich budynkach (powyżej ~9 kondygnacji) nie może być jedynym systemem.
Dlaczego wentylacja grawitacyjna lepiej sprawdza się zimą?
Bo różnica temperatur między wnętrzem a otoczeniem jest duża. Ciepłe powietrze ma mniejszą gęstość, więc „ucieka” do góry, a chłodne napływa z zewnątrz. Im większy kontrast, tym silniejszy ciąg wentylacyjny.
Jak sprawić by wentylacja grawitacyjna działała lepiej?
Przez zastosowanie wentylacji hybrydowej, czyli połączenia naturalnej i mechanicznej.
W sprzyjających warunkach działa grawitacyjnie, a gdy ciąg słabnie, uruchamia się wentylator wspomagający.
Efekt: niższe zużycie energii przy zachowaniu stałej wymiany powietrza.
A co, jeśli potrzebna jest pełna kontrola przepływów?
Wtedy wybiera się wentylację mechaniczną nawiewno-wywiewną, często z odzyskiem ciepła (rekuperacją).
Dzięki temu można:
- regulować ilość powietrza,
- filtrować je i podgrzewać,
- odzyskiwać ciepło z powietrza usuwanego, czyli wentylować budynek bez strat energetycznych.
