Freecooling wykorzystuje chłodne powietrze z zewnętrz do chłodzenia pomieszczeń lub mediów chłodniczych (np. wody/ glikolu), zamiast polegać wyłącznie na energochłonnych sprężarkach i tradycyjnej klimatyzacji. Efekt: mniejsze zużycie prądu i koszty eksploatacji.
Gdy na zewnątrz panuje niższa temperatura, niż wymagana wewnątrz budynku czy obiegu chłodzenia, systemy freecoolingu potrafią to zimne powietrze zewnętrzne wykorzystać jako naturalne źródło chłodu.Pozwala to ograniczyć pracę agregatów chłodniczych, a tym samym zredukować zużycie energii elektrycznej i obniżyć koszty eksploatacyjne całego systemu.
Gdy temperatura zewnętrzna jest wyraźnie niższa od wymaganej wewnątrz/na powrocie czynnika; praktycznie najbardziej efektywny do ok. 16°C na zewnątrz. Powyżej tej granicy zwykle potrzebne jest wsparcie sprężarek.
Tak. W Polsce chłód „z powietrza” bywa dostępny znaczną część roku. Dobrze dobrany system może pokryć >40–50% rocznego czasu chłodzenia (w zależności od obiektu i wymaganych temperatur). Najwięcej zysków: wiosna/jesień i chłodne noce latem. A dla budynków o dużym zapotrzebowaniu na chłód, typu serwerownie, dużo stanowisk komputerowych, korzyści mogą być jeszcze większe.
Mniejsza przydatność w upalne, wilgotne lato i w obiektach bez istotnych zysków ciepła (nie ma czego chłodzić). Skuteczność zależy od automatyki i poprawnego doboru centrali/wymienników.
Chłodne powietrze zewnętrzne jest bezpośrednio dostarczane do wnętrza budynku lub systemu wentylacyjnego zamiast powietrza schłodzonego przez układ chłodniczy. Typowym przykładem jest centrala wentylacyjna z funkcją freecoolingu: gdy temperatura na dworze spada poniżej zadanej temperatury wewnętrznej (np. nocą lub wczesnym rankiem), automatyka centrali zamyka wymiennik odzysku ciepła (rekuperator) i otwiera jego by-pass, wyłącza mechaniczne chłodzenie, a do pomieszczeń kieruje bezpośrednio chłodne powietrze zewnętrzne.
Zanim powietrze trafi do wnętrza przechodzi podstawową obróbkę (filtracja, osuszenie lub nawilżenie w razie potrzeby), by utrzymać komfort i czystość powietrza.
Ten wariant polega na chłodzeniu pośredniego medium (np. wody lub roztworu glikolu) przy użyciu powietrza zewnętrznego. Zimne powietrze zewnętrzne nie trafia więc bezpośrednio do pomieszczeń, ale schładza czynnik chłodniczy przepływający przez dodatkową chłodnicę.